109. FRIDERICO AUGUSTO ¦ VERE AUGUSTO.…

Skala 1:4500000; skala przybliżona, podziałki liniowe: „Milliaria Germanica communia„, „Milliaria Polonica communia„

Miedzioryt, kolorowane granice, mapa ogólnogeograficzna

(Atlas contractus sive Mapparum Geographicarum Sansoniarum auctorum et correctarum Nova Congeris. Vol I-II. Amstelodami 1709 ex formis Petri Schenk)

Mapa wykonana przez założyciela słynnej oficyny w Amsterdamie wydającej również atlasy Sanssona i Homanna, dedykowana królowi Polski i Saksonii Fryderykowi Augustowi II Mocnemu. Petrus Schenck lub Pieter lub Peter Schenk starszy (ochrzczony 26 grudnia 1660 – między 12 sierpnia a 17 listopada 1711 w Lipsku) był niemieckim grawerem i kartografem działającym w Amsterdamie i Lipsku. 1660 w Elberfeld. W 1675 roku przeniósł się do Amsterdamu i został uczniem Gerarda Valcka specjalizującego się w mezzotincie. Valck był żonaty z Marią Bloteling, siostrą amsterdamskiego grawera Abrahama Blotelinga. W 1687 roku Schenk poślubił siostrę Gerarda, Agathę Valck. W 1694 roku wraz z Valckiem kupił część miedziorytów handlarza dzieł sztuki i kartografa Johannesa Janssoniusa. Wraz z Valckiem i Blotelingiem produkował odbitki na rynek londyński, choć nie wiadomo, czy kiedykolwiek z nimi pojechał. Do 1700 roku mieszkał w Jordaan, następnie przeniósł się na plac Dam lub do Lipska, gdzie otworzył sklep z mapami i dziełami sztuki. Był regularnym gościem na targach Leipziger Messe w Lipsku, gdzie zmarł. Miał trzech synów, którzy zostali rytownikami. Jego najstarszy syn Peter Schenk Młodszy był również znanym karto

grafem i marszandem, który kontynuował sklep swojego ojca w Lipsku. Jego synowie Jan i Leonard pozostali w Amsterdamie i prawdopodobnie kontynuowali warsztat ojca. Jego córka Maria wyszła za mąż za Leonarda Valcka, syna Gerarda, który kontynuował warsztat Gerarda. Fryderyk August (Drezno, 12 maja 1670 – Warszawa, 1 lutego 1733) był od 1694 do 1733 elektorem saskim Fryderyka Augusta I, aw latach 1697-1704 i 1709-1733 jako August II Mocny Król Polski i wielki książę litewski. . Prowadził libertyńskie życie z licznymi kochankami, od których spłodził niezliczone dzieci. Był także miłośnikiem teatru, baletu i opery oraz jednym z pierwszych, który systematycznie zbierał obrazy. Jego kolekcja należała do najważniejszych i największych w Europie. August był drugim synem i dzieckiem Jana Jerzego III Saksonii i Anny Sophii z Danii. Wychowywał się (częściowo) w Prettin i odbył wielką trasę koncertową, która trwała dwa lata. Odwiedził Wersal, Madryt, Lizbonę, Mediolan, Wenecję i Florencję. Wrócił w 1689 r. I wziął udział w wojnie dziewięcioletniej (1688-1697). Jego ojciec zmarł w 1691 roku. W 1694 roku, po nagłej śmierci swojego starszego brata Jana Jerzego IV na ospę, August został elektorem Saksonii. Po śmierci króla polskiego Jana III Sobieskiego August 1 czerwca 1697 r. Potajemnie nawrócił się na wiarę katolicką w Baden bei Wien, aby dwa tygodnie później zostać wybrany na króla Polski w Warszawie. Dokonano tego przy wsparciu Rosji i Austrii oraz finansowym wsparciu żydowskiego bankiera Berenda Lehmanna, który rozdawał w tym celu łapówki. Jego rywalem był Francuz Louis of Bourbon-Conti. Sierpień został koronowany w Krakowie 15 września bez obecnej żony, pozostającej luteranką. Przed wkroczeniem na teren Polski na śląskim przejściu granicznym w Piekarach Wielkich na Górnym Śląsku publicznie wyznawał w kościele pielgrzymkowym w Piekarach wiarę rzymskokatolicką. Po koronacji na króla polskiego i wielkiego księcia litewskiego August wziął udział w wojnie z Imperium Osmańskim. August jako ambitny władca miał nadzieję, że uda mu się zabezpieczyć polski

tron dla swoich spadkobierców. To była trudna sprawa, ponieważ w Polsce nie było sukcesji, tylko wybrany król. Szybko odciągnął go od tej sprawy możliwość podbojów terytorialnych. August zawarł sojusz z Fryderykiem IV Danii i Piotrem I z Rosji, aby ograbić młodego króla Szwecji Karola XII z jego polskich posiadłości. Polska otrzyma szwedzkie Inflanty. Jednak Karel okazał się potężnym dowódcą wojskowym i wkrótce Duńczycy zostali wyparci z wojny, a także Rosjanie zostali zepchnięci do Narwy. To pozwoliło Karelowi całkowicie skupić się na walce z Augustem. Decyzja ta byłaby katastrofalna zarówno dla Szwecji, jak i dla Polski. Karol pokonał sierpnia 17 czerwca 1701 pod Rygą i zmusił połączone wojska sasko-polskie do wycofania się z Inflant. Następnie Karel wkroczył do Polski. Zdobył Warszawę 14 maja 1702 r., Ponownie pokonując wojska sasko-polskie. Karol podbił także Kraków. W rezultacie August chciał pokoju z Karolem, ale Karol miał inne plany. Chciał zapewnić, że nie będzie już takiej wojny, umieszczając na tronie polskim kolejnego kandydata. Karol ustanowił Stanisława Leszczyńskiego w 1704 r. I najechał Saksonię w 1706 r., Zmuszając Augusta do zrzeczenia się tronu polskiego, jak zapisano w traktacie z Altranstädt. W międzyczasie car Piotr Wielki zreorganizował swoją armię i zadał druzgocącą klęskę Szwedom w bitwie pod Połtawą. Oznaczało to koniec imperium szwedzkiego i powstanie imperium carskiego. Słabsza Polska była wówczas postrzegana jako rodzaj państwa buforowego dla Rosji. August powrócił na tron polski w 1709 r. Pod nadzorem Rosji. August ponownie próbował zabezpieczyć swój tron dla swojego potomstwa, ale tym razem spotkał się ze sprzeciwem polskiej szlachty. W pozostałym okresie panowania August był kontrolowany głównie przez Rosję. Próbował wzmocnić swoje polskie imperium, zwłaszcza wewnętrznie, ale mu się nie udało. W 1717 r. Jego ambicja scentralizowanego państwa polskiego została ostatecznie zakończona na posiedzeniu Sejmu Milczącego. W 1705 roku był obecny na poświęceniu katedry Franciszka Ksawerego. W 1713 roku zarządził remont Pałacu Saskiego w Warszawie. W 1711 r. Został namiestnikiem w związku z koronacją cesarza Karola VI. Na NW bardzo ozdobny kartusz z wizerumkiem króla F. Augusta II, Herbem polsko-litewskim i saskim w koronie i symbolicznym przedstawieniem Wisły (Wistula) i Dniestru (Dniester). Na NE karton: „TERRÆ HÆREDITARÆ ELECTORVM SAXONIÆ„, „ELECTORATVS ¦ SAXONIÆ, ¦ MARCHIOMATVS ¦ MISNIÆ, ¦ SVPERIORIS e~ INFERIORIS ¦ LVSATIÆ ¦ LANDGRAVIATVS ¦ THVRINGIÆ ¦ ET COMITATVS ¦ HENNEBERGÆ, ¦ Tabula Generalis”, podziałka liniowa: „Milliaria„. Opisane strony świata: Septentrio, Meridies, Oriens, Occidens. Na odwrocie na NE ołówkiem: „M brak”, na SE: „Schenk 1704 ¦ Peter”.

Rzeźba: kopczyki
Osiedla: kółka, sygn. obrazkowa, plany
Hydrografia:     rzeki, jeziora,bagna
Nazewnictwo: hydrografia, góry, państwa, prowincje, 2-st. osiedla
Współrzędne Geograficzne: opisane między ramkami co 1°, oznaczone graficzniew ramce wewnętrznej co 10′

Kolekcja: Roman Umiastowski

Nr katalogu CRP: 00249-11417

ⓒ Piotr Maria Mojski (B. de Weydenthal)