254. CARTE ROUTIERE, HISTORIQUE ET STATISTIQUE…

Skala 1:3000000; skala przybliżona, 3 podziałki liniowe w kartuszu z legenda

Litografia barwna, podklejona na papierze celuloidowym (stan zły) mapa polityczna

ATLAS HISTORIQUE, POLITIQUE ET STATISTIQUE DE LA POLOGNE ANCIENNE ET MODERNE, indiquant ses divers démembrements et partages… Par A. H. Dufour… et Leonard Chodzko… Paris 1831 Ch. Simmonneau.

Mapa opracowana przez polskiego emigranta i wielkiego propagatora sprawy polskiej na obczyźnie Leonarda Chodźko. Osiadł on na stałe w Paryżu w 1826 r. Wydawał szereg prac głównie w języku polskim dotyczacych polskiej historii, geografii i statystyki. Wydał również

szereg map. Opisywaną mapę Chodźko opracował przy współpracy członka zarzadu francuskiego Towarzystwa Geograficznego i kartografa A. H Dufoura i zadedykowal ją Joachimowi Lelewelowi, historykowi, prof. Uniwersytetu w Wilnie, ministrowi rządu tymczasowego, Liderowi Polskiej Emigracji. Rytowanie wykonali J. M. Hacq i P. Flahaut. Leonard Borejko Chodźko herbu Kościesza, urodzony 6 listopada 1800 roku w Oborku w gminie Połoczany (dzisiejsza Białoruś), zmarł 12 marca 1871 roku w Poitiers, polski historyk, geograf / kartograf i polityk 1, osiadły we Francji od 1826 roku i bardzo aktywny w środowisku polskich zesłańców we Francji. Leonard Chodźko, pochodzący ze starej szlacheckiej rodziny Wielkiego Księstwa Litewskiego, urodził się we wsi na palatynacie Wilna (obecnie Wilno), jednej z ziem polskich zaanektowanych przez Rosję po trzecim rozbiorze Polski (1795). Jest synem Ludwika Chodźki, posła grodzieńskiego, uczestnika powstania kościuszkowskiego i kuzyna orientalisty Aleksandra Chodźki, poety Michała Chodźki i kartografa Józefa Chodźki. Przyjaciel Tomasza Zana, w latach 1816-1817 studiował prawo na Uniwersytecie Wileńskim, gdzie uczył się u historyka i polityka Joachima Lelewela. W czasie studiów uczestniczył w patriotycznych kręgach Filaretów, gdzie poznał Adama Mickiewicza. Przypisany od 1819 jako sekretarz księciu Michałowi Kleofasowi Ogińskiemu, podróżował prawie po całej Europie, następnie osiadł w Paryżu w 1826 roku. Pełnił kolejno funkcje pracownika biblioteki na Sorbonie, zastępcy bibliotekarza w Sainte-Geneviève oraz bibliotekarza w Ministerstwie Edukacji Publicznej w Paryżu. 12 lutego 1830 r. Z okazji rocznicy urodzin Tadeusza Kościuszki zorganizował w stolicy Francji wielką iMuzeum Polskie w Rapperswiluezę, w której uczestniczyli Marie Joseph de La Fayette i Victor Hugo. W czasie trzech chwalebnych rewolucji w lipcu 1830 r. Jest kapitanem adiutantem generała La Fayette. 29 listopada 1830 r. Rozpoczyna się polskie powstanie przeciwko rosyjskiej dominacji. Leonard Chodźko wspiera powstanie i jest jednym z członków-założycieli Centralnego Komitetu do spraw Polaków, powołanego w styczniu 1831 r. Przez La Fayette. Po klęsce powstania we wrześniu 1831 r. Należał do kierownictwa Komitetu Narodowego Polskiego utworzonego przez Lelewela w listopadzie, a następnie odegrał znaczącą rolę w Wielkiej Emigracji we Francji. W 1833 r. Przygotował w ramach tajnego stowarzyszenia Vengeance du Peuple (Zemsta Ludu) zbrojną wyprawę pułkownika Józefa Zaliwskiego do Królestwa Polskiego. Prześladowany przez ambasadę rosyjską w Paryżu, został zmuszony przez władze francuskie do wyjazdu z Paryża do Wielkiej Brytanii. W 1834 r. Wrócił do Paryża i całkowicie poświęcił się pracy naukowej. Pisał i publikował obszernie i został członkiem Académie royale de

Nancy, Towarzystwa Filotechnicznego, Towarzystwa Geograficznego, Francuskiego Towarzystwa Statystyk Uniwersalnych w Paryżu. W czerwcu 1846 r. Zrezygnował z Komitetu Centralnego na rzecz Polaków 2, aby wyrazić swój sprzeciw wobec przemówienia generała Fabviera w sprawie Krakowa (krótko wcześniej przyłączonego do Austrii). Zmarł w Poitiers w 1871 roku. Pochowano go na cmentarzu Hôpital-des-Champs Poitiers. Auguste Henri Dufour, urodzony w Paryżu w 1795 roku i zmarł w 1865 roku, jest francuskim geografem. Auguste Henri Dufour studiował u Lapiego i pracował z nim nad kilkoma mapami Depot de la Marine. W 1824 r. Po raz pierwszy opublikował pod własnym nazwiskiem Analizę geograficzną mapy Palestyny i od tego czasu brał udział w szeregu publikacji historycznych lub topograficznych, których przygotował i narysował plany i mapy. Jego główne prace to: elementarny i uniwersalny atlas geografii starożytnej i współczesnej (1828), kilka precyzji układu planetarnego i kosmografii atlas dołączony do Illustrated France przez Victora Adolphe Malte-Brun (1855), atlas Dufour, uniwersalny, fizyczny, historyczny i polityczny atlas Francji, jej departamentów i kolonii (106 map). (1857), Wśród uczniów Augusta Henri Dufoura jest Alexandre Vuillemin., Federacyjna Republika Meksykańskich Stanów Zjednoczonych, Auguste Henri Dufour, 1835 – „Mapa basenu Morza Śródziemnego” opracowana przez A.-H. Dufour, grawerowane przez Ch. Dyonnet, w Paulin and Le Chevalier, Paryż, 1856. W Atlasie Uniwersalnym jest to tablica 30. Auguste Henri Dufour i René François Rohrbacher, Universal History of the Catholic Church, wyd. Gaume Frères, 1861. Joachim Lelewel (22 marca 1786 – 29 maja 1861) był polskim historykiem, geografem,   bibliografem, poliglotą i politykiem. Urodzony w Warszawie, w spolonizowanej niemieckiej rodzinie [a], Lelewel kształcił się na Cesarskim Uniwersytecie Wileńskim, gdzie w 1814 r. Został wykładowcą historii, z krótkim pobytem w Warszawie w latach 1818–1821, gdzie wstąpił do Towarzystwa Warszawskiego im. Przyjaciele nauki. Jego wykłady z historii Polski wzbudziły wielki entuzjazm, o czym świadczą niektóre wypowiedzi skierowane do niego przez Adama Mickiewicza, które doprowadziły do usunięcia Lelewela przez Rosjan w 1824 r. Pięć lat później Lelewel wrócił do Warszawy, gdzie został posłem na Sejm  RP. Kongresowa Polska. Do powstania listopadowego 1830 przyłączył się z większym entuzjazmem niż energią, choć car Mikołaj I  uznał go  za jednego z  najgroźniejszych buntowników.  Uważany jest za autora motta: „Za naszą i Twoją wolność” . Po stłumieniu buntu Lelewel przedostał się w przebraniu do Niemiec, a następnie w 1831 r. Dotarł do Paryża. Rząd Ludwika Filipa nakazał mu opuścić terytorium Francji w 1833 r. Na wniosek ambasadora Rosji. Mówi się, że przyczyną wypędzenia było jego pisanie rewolucyjnych proklamacji. Udał się do Brukseli, gdzie przez prawie trzydzieści lat zarabiał skąpo na życie dzięki swoim pismom. W 1846 roku Lelewel wstąpił do Polskiego Towarzystwa Demokratycznego i przed powstaniem krakowskim 1846 napisał apel „Do moich rodaków na Ukrainie”. W 1847 r. Wraz z Karlem Marksem i Fryderykiem Engelsem został członkiem-założycielem i Vizepräses (wiceprezesem) Demokratische Gesellschaft zur Einigung und Verbrüderung aller Völker (Demokratyczne Towarzystwo Jedności i Braterstwa Wszystkich Narodów) z siedzibą w Brukseli. Silny wpływ wywarł na nim anarchista Michail Bakunin. W pierwszych latach Aleksandra II jako cesarza Rosji Lelewel pokładał nadzieję w rozpoczęciu liberalizacji. Lelewel zmarł 29 maja 1861 r. W Paryżu, dokąd przeniósł się kilka dni wcześniej. Jego ciało, najpierw tam pochowane, zgodnie z jego życzeniem przeniesiono na cmentarz Rasos w Wilnie. Jego działalność literacka w języku polskim, a dla bardziej międzynarodowej publiczności francuskiej, była olbrzymia, sięgając od Eddy skandynawskiej („Edda skandynawska”, 1807) do jego Géographie des Arabes (1851). Jedną z jego najważniejszych publikacji była La Géographie du moyen âge (5 tomów, 1852–1857), z atlasem (1849) złożonym z pięćdziesięciu tablic w całości wyrytych przez niego samego, ponieważ przywiązywał taką wagę do dokładności swoich map, że nie pozwalać nikomu ich wykonywać. Jego dzieła historyczne cieszyły się popularnością na Ukrainie, zwłaszcza wśród członków Trójcy Ruskiej oraz Bractwa Świętych Cyryla i Metodego (zwłaszcza historyka rosyjskiego Mikołaja Kostomarowa). Jego prace o historii Polski opierają się na drobiazgowej i krytycznej analizie dokumentów; zostały zebrane pod tytułem Polska, dzieje i  rzeczy jąrzywane ( Poland, Her History  and  Affairs Surveyed)  w 20 tomach. (1853–1876). Zamierzał napisać pełną historię Polski na szeroką skalę, ale nigdy nie wykonał tego zadania. Jego metoda ukazana jest w „małej historii” Polski, wydanej po raz pierwszy w Warszawie w języku polskim w 1823 roku pod tytułem Dzieje Polski, a następnie w dużej mierze przepisanej w Histoire de Pologne (2 tomy, 1844). Inne prace poświęcone historii Polski, na które można szczególnie wspomnieć, to La Pologne au moyen âge (Polska w średniowieczu, 3 tomy, 1846–1851), wydanie Kroniki Mateusza Cholewaskiego (1811) oraz Zabytki polskiego ustawodawstwa ( Księgi ustaw polskich i mazowieckich). Pisał także o handlu Kartaginy, o geografu Pyteaszu z Marsylii oraz o dwóch ważnych dziełach poświęconych numizmatyce (La Numismatique du moyen âge, 2 tomy, 1835; Etudes numismatiques, 1840). Pracując w bibliotece Uniwersytetu Warszawskiego studiował bibliografię, a owoce jego pracy można zobaczyć w jego Bibliograficznych Ksiągach dwoje (Dwie księgi bibliograficzne, 2 tomy, 1823–1826). Cechą charakterystyczną Lelewela jako historyka są wielkie badania i moc wyciągania wniosków z jego faktów. Jego styl jest zbyt często niedbały, a jego narracja nie jest malownicza, ale jego wypowiedzi są często zwięzłe i zdecydowane. Napisał autobiografię (Przygody podczas ścigania badań i śledztw w sprawach polskich), wydrukowaną w jego „Polska”. Na SW tabele: „Combats Livres pour l’Independence Polonaise”, „Journees Gloriensis de février„, na S legenda: „Signes Indicatiess”, text: „Na; Pour lous les nomes quine sont, pas en Français nous avous conservé la lanque et l’ortographe Polonais„, na SE: „Tabeleau Statistique des diférentes parties de l’Ancienne Pologne,…„, na NE Plan Warszawy w ozdobnym kartuszu ze sztandarami. Treść mapy pokryta ręcznie naniesionym skorowidzem z rzymskimi cyframi – numeracja arkuszy.

Rzeźba: kreski Lehmana
Osiedla: sygnatura, 4-st kółka
Hydrografie: rzeki, jeziora Komunikacja: drogi
Odwzorowanie: ortograficzne Siatka: geograficzna
Nazewnictwo: hydrografia, państwa, prowincje, 3-st. osiedla
Współrzędne geograficzne: opisane między ramkami co 1°, oznaczone graficznie w ramce wewnętrznej co 10′.
Ramka: zwykła
Format: r: 435×547, mapa obcięta do formatu ramki, brak odcisku płyty.

Kolekcja: Tadeusz Szmitkowski

Nr katalogu CRP: 00070-04685

ⓒ Piotr Maria Mojski (B. de Weydenthal)