83. Accurata delineatio ¦ Castrorum Suecicorum,…

Na SE w kartuszu:

Stationes Exercitus Suedici durante obsidione. ¦ Equitatus- ¦ 1. Uplandica legio. 2. Ostrogothica. ¦ 3. Fab. Berns finnon. 4. Trib. Galle finnon. ¦ 5. P-Habia Homburg. 6. legio Gen. Bannerij. ¦ 7.  Bornmanni legio. 9. Excubia circa ¦ prætorium. 10. Excubia remotiores. ¦¦ Peditatus- ¦ 11. Uplandica legio. 12. Smalandica. ¦ 13. Helsingica. 14. Nericiorum L. 15. Com ¦ dela gardie. 16. Ferseni et Heftrig. 17. Ducis ¦ Saxoniæ. 18. Pr Sultzbacij. 19. Com. Waldecij. ¦ 20. Priors. Reg. Statio. 21. posterior Regis Stat. ¦¦ Dispofitio Legionum in Caftris Urbi imminentibus soluta arctiori obsidione. ¦ 22.Legio Uplandica. 23. Ostrogothica. 24. Fab. Berns finn. 25. Trib. Galle finnon. ¦ 26. Pr. Hassia Homburg. 27. L. Gen. Bannerij. 28. Bornmanni. 29. Owerbekij. 30. leg. ¦ Uplandica. 31. Smalandica. 32. Helsingica. 33. Sudermanica. 34. Delwicij. 35. ¦ Heftrigy. 36. Douglasij. 37. Prætoriana. 38. Dalekarliorum. 39. Quotidianæ ¦ velitationes cum Danis sub ipso vrbis Vallo. 40. Suecor. excubia versusævrbem. 41. Tormenta bellica. 42. Ponto tormentis inftructusævulgo Prám.

Skala przybliżona 1:3500, podziałka liniowa na SW w osobnym obramowaniu: „Scala 1000 pertic: Rhinl. Vel dimind: milliar. German.”

Miedzioryt czarno-biały

No: 83

Kopenhaga: plan fortyfikacji wraz z otoczeniem, Od momentu przeniesienia centrum władzy królewskiej do Kopenhagi posiadanie miasta było równoznaczne z posiadaniem władzy nad krajem. Kopenhaga była usytuowana w samym środku Królestwa Danii przy Sundzie, który był ważnym szlakiem handlowym i źródłem podstawowych dochodów kraju z nakładanych ceł. Dania w tamtych czasach była mocarstwem regionalnym w Skandynawii, Chrystian IV pragnął więc nadać swojej stolicy odpowiedni wygląd. Jego panowanie przyniosło Kopenhadze wielką rozbudowę (m.in. powstała ufortyfikowana dzielnica portowa Christianshavn w 1619 r.), a miasto zostało ozdobione wieloma wspaniałymi budynkami, które istnieją do dzisiaj i często są uważane za symbole duńskiej stolicy (zamek Rosenborg, kościół św. Trójcy z Okrągłą Wieżą, budynek Giełdy, dzielnica mieszkalną Nyboder i wiele innych). Rosła też liczba mieszkańców. W 1600 r. było ich ok. 12 tys., w 1630 – ok. 25 tys., a w 1700 ok. 60 tys. Fortyfikacje miejskie wzniesione za panowania Chrystiana IV zdały w pełni egzamin podczas oblężenia miasta przez Szwedów w l. 1658-1660, którzy miasta nie zdobyli. W czasach monarchii absolutnej Fryderyk III kontynuował politykę umacniania Kopenhagi jako twierdzy, szczególnie w obliczu zagrożenia szwedzkiego po tym, jak Dania utraciła Skanię i z miasta położonego w centrum kraju stała się nagle miastem na jego rubieżach. W jego czasach wzniesiono Kastellet, twierdzę obronną położoną na północ od centrum Kopenhagi. Podczas wielkiej wojny północnej, latem 1700 r., Kopenhaga przeżyła ponowne oblężenie, tym razem połączonych sił angielsko-holendersko-szwedzkich. Flota tych krajów dokonała bombardowania miasta, które jednak nie wyrządziło większych strat. Następną plagą, jaka nawiedziła duńską stolicę, była epidemia dżumy w 1711 r. Zmarła wtedy 1/3 mieszkańców. Za panowania Chrystiana V wzniesiono nowy plac pomiędzy starym miastem i nową Kopenhagą, Kongens Nytorv, z konnym pomnikiem króla, co miało być propagandowym wyrazem potęgi monarchii absolutnej. W październiku 1728 r. doszło do wielkiego pożaru Kopenhagi, który strawił 2/5 miasta. Przez 3 dni pożogi spłonęło 1670 domów i przepadły tysiące skarbów kultury nagromadzonych w tej części miasta. Odbudowa miasta po wielkim pożarze nadała mu też inny charakter: większość domów odbudowano według ówcześnie panujących prądów w architekturze: do Kopenhagi zawitał barok. W 1794 r., po kolejnym wielkim pożarze Zamku Królewskiego Christiansborg, rodzina królewska przeniosła się do Amalienborga, który dotychczas pełnił rolę rezydencji podmiejskiej. W 1795 r. stare miasto ponownie strawił pożar. Jego pastwą padło 941 domów. W kwietniu 1801 r. na redzie portu kopenhaskiego doszło do bitwy morskiej floty duńskiej z brytyjską. Pokonani Duńczycy zmuszeni zostali do rezygnacji z polityki neutralności. Brytyjska flota wróciła we wrześniu 1807 r. po tym, jak Dania stanęła po stronie Napoleona. Doszło wtedy do pierwszego w historii terrorystycznego bombardowania dzielnic zamieszkanych przez ludność cywilną. Ze szczególną zaciekłością bombardowano kościoły i dzielnice mieszkaniowe. Pożary pochłonęły 290 budynków, w tym katedrę; śmierć poniosło 2000 osób cywilnych ze 100 000, które miasto liczyło w roku 1800. Kopenhaga została obrócona w gruzy, a flota duńska stacjonująca w porcie skonfiskowana przez Anglików.

Legenda: W osobnym kartuszu na SE
Kartusz: Na NE tytułowy ozdobiony laurami, sztandarami, lufami armatnimi i koroną królewską
Ramka: Wałek z laurami
Sygnatura: W kartuszu tytułowym: „Operâ E.I. Dahlbergh, Locumt. Supr. Castr. Metat.”
Format: 285×385

Nr katalogu CRP: No-83-XXXX-1

ⓒ Piotr Maria Mojski (B. de Weydenthal)