28. REGIOMONTIS ¦ Borußiæ Urbis ¦…

Skala przybliżona 1:2000, podziałka liniowa w kartuszu tytułowym: „Scala 50. Virg:”

Miedzioryt czarno-biały

No: 28

Plan modernizacji fortyfikacji Królewca. Na S szczegółowy profil nowych wałów obronnych – typowe wojskowe, kwatermistrzowskie przygotowanie graficzne. Specjalność Dahlberga. Karol Gustaw dysponował w lipcu 1655 r. armią w sile 10 tys. żołnierzy. Pomimo przewagi wojsk polsko-litewskich stojących pod Warszawą, król Szwecji zamierzał natychmiast przystąpić do działania i dlatego rozpoczął odbudowę zniszczonych przepraw. Od dalszych działań powstrzymały go jednak długotrwałe opady deszczu oraz brak paszy dla koni, którą wybrały z okolicy podjazdy hetmana litewskiego Gosiewskiego. Okoliczności te zmusiły Karola Gustawa do biernego czekania na przybycie sił elektora Fryderyka Wilhelma. Również Polacy i Litwini nie przejawiali większej aktywności i nawet nie próbowali odbudować mostu łączącego Warszawę z Pragą. Tymczasem elektor 10 lipca opuścił Królewiec na czele regimentów piechoty i artylerii. Bojąc się utraty Tykocina, co utrudniłoby łączność z Inflantami i Żmudzią, Karol Gustaw wysłał 10 lipca obleganemu tam garnizonowi szwedzkiemu odsiecz. Na jej czele stał książę Bogusław Radziwiłł wspomagany przez posiłki szwedzkie dowodzone przez Douglasa. Jednocześnie tego samego dnia król szwedzki wysłał regiment rajtarii pod wodzą majora Hansa Böddekera w celu rozpoznania sił polsko-litewskich stojących pod Warszawą. Posuwający się lewym brzegiem Wisły Böddeker miał się upewnić, czy większość armii koronnej wciąż znajduje się na lewym brzegu Wisły. Gdy regiment Böddekera dotarł do Błoni, wywołał nawet popłoch wśród niektórych polskich oficerów, sądzących, że szykuje się generalna rozprawa z głównymi siłami Karola Gustawa. Na wieść o pojawieniu się znacznej grupy szwedzkiej ruszył w kierunku Zakroczymia sam Jan Kazimierz, biorąc ze sobą stojące dotąd bezczynnie pułki jazdy koronnej. Szwedzka rajtaria zdążyła się wycofać, a król Polski zrezygnował z pościgu, gdyż nie mając przy sobie artylerii, nie mógł opanować przedmościa pod Kazuniem ani tym bardziej dobrze umocnionego obozu Adolfa Jana. Z tego powodu Jan Kazimierz wrócił spod Zakroczymia do Warszawy, gdzie 11 lipca, po dwutygodniowej podróży, przybyła królowa Ludwika Maria, zatrzymując się w Pałacu Ujazdowskim. Tego samego dnia elektor brandenburski Fryderyk Wilhelm wysłał do Jana Kazimierza pismo z wypowiedzeniem wojny. Działający błyskawicznie Radziwiłł 13 lipca pobił Antoniego Joachima Oskierkę pod Tykocinem, a następnego dnia wkroczył do uwolnionej twierdzy. W tym czasie na cześć niedawno przybyłej królowej Ludwiki Marii odbył się okazały przegląd armii koronnej.

Legenda:          brak

Kartusz:           Kartusz tytułowy na SW bez ornamentyki. Na S profil wyłów obronnych: Profil der newen Warke

Ramka:            Gruby wałek ze spiralnie zwiniętymi liśćmi laurowymi

Sygnatura:        Na SE: F.D. Lapointe Sculp.

Format:            285×340

Nr katalogu CRP: No-28-3114-01078-38496

ⓒ Piotr Maria Mojski (B. de Weydenthal)