269. Walerian Heck ¦ MAPA HISTORYCZNA…

Skala 1:4000000; podziałka liniowa kilometrowa

Litografia barwna, mapa historyczna

Zabytkowa Mapa Historyczna Polski, wydana przez Waleryana Hecka pod koniec dziewiętnastego wieku. Litografia A. Jurczykiewicza w Krakowie. Jest to prawdopodobnie pierwsze wydanie mapy z 1885 roku pod tym tytułem, bo w stopce napisano „Nakładem własnym”. późniejsze wydania miały adnotacje „nakładem wydawcy” albo „nakładem księgarni”. drugie wydanie miało miejsce w 1896 roku, a następne ukazywały się aż do roku 1921 (8 wyd.). Jurczykiewicz Adam był rysownikiem kolei państwowych, a Jurczykiewicz Ignacy Franciszek drukarzem Dyr. kolejowej w Krakowie. przyjmowali zlecenia na różne litografie oraz druki, czego przykładem jest ta mapa. Plansza z litografią barwną została rozcięta na 12 części i naklejona na płótno. Po złożeniu oprawiono w czarne płócienne okładki o wymiarach  14 x 17 cm. Wymiary samej mapy  52,5 x 47,5 cm.  . Walerian Heck (ur. 19 stycznia 1854 w Chodorowie, zm. 1913) – nauczyciel historii i geografii, autor artykułów w Słowniku geograficznym Królestwa Polskiego. Przez pewien czas pracował jako suplent (zastępca nauczyciela) w c. k. gimanzjum w Stanisławowie, skąd w lecie 1887 został przeniesiony do c. k. gimanzjum w Wadowicach. Stąd w 1890 został przeniesiony do c. k. gimnazjum św. Anny w Krakowie, gdzie pracował jako nauczyciel, potem jako profesor. Rozporządzeniem Ministra WiO z 25 listopada 1905 l. 38615 został mianowany kierownikiem otworzonej 1 lutego 1906 filii c. k. Wyższego Gimnazjum w Tarnopolu z polskim językiem wykładowym. Z tego stanowiska w 1907 został mianowany dyrektorem C. K. Gimnazjum w Trembowli i sprawował to stanowisko w kolejnych latach. W szkole uczył języka niemieckiego. Był członkiem Komisji Historycznej Akademii Umiejętności. Zasiadał w C. K. Radzie Szkolnej Okręgowej. W 1920 został przydzielony do Kuratorium Okręgu Szkolnego Lwowskiego z funkcjami referenta. Księgarnia Jana Kubaczki i Ludwika Langa. Założona w 1886 r„ przez cały czas swojej działalności mieściła się przy ul. Głównej 11 w Bielsku Białej. W latach międzywojennych występowała pod nazwą „Kubaczka i Lang. Księgarnia, Skład Nut i Materiałów Piśmiennych” i istniała do chwili śmierci Kubaczki w 1929 r. Od początku też nastawiona była na sprzedaż literatury pięknej, w tym także literatury ludowej i tekstów religijnych, a także nut,  obrazów, map i materiałów piśmienniczych. Z kolei założona w 1909 r. przy ul. 11 Listopada 29 księgarnia Józefa Jurczyka działała przez cały okres międzywojenny nie¬przerwanie aż do wybuchu wojny w 1939 r. Była to duża i dobrze zarządzana profesjonalna placówka handlowa, prowadząca także pełną działalność księgarską, w tym detaliczną i hurtową wydawnictw własnych i niektórych krajowych, a także sprzedaż m.in. widokówek, nut, obrazów, materiałów piśmiennych i malarskich. Podczas powstania styczniowego „Czas” popierał ruch niepodległościowy. To właśnie na jego łamach po raz pierwszy użyto określenia „powstanie narodowe”. Tam też pojawiła się odezwa informująca o przejęciu władzy przez Mariana Langiewicza, co notabene stało się przyczyną zawieszenia gazety.Gdy jednak po klęsce w wojnie z Prusami Austria przekształciła się w Austro-Węgry, a poszczególne jej kraje składowe otrzymały autonomię, „Czas” wrócił na stanowisko lojalistyczne. Konserwatyści galicyjscy domagali się od Wiednia daleko idącej samodzielności w zamian za lojalność oraz rezygnację z konspiracji i walki o niepodległość. Porozumienie udało się osiągnąć – choć nie w całości i nie od razu – a stańczycy zaczęli realizować w praktyce umowę polityczną z Wiedniem, którą można określić hasłem – autonomia za lojalność, a z której Polacy w Galicji czerpali konkretne korzyści. Korzyści, o jakich nie mogli nawet pomarzyć ich rodacy w zaborze rosyjskim, pruskim czy na ziemiach zabranych. „Najtrafniej byłoby powiedzieć, że »Czas« reprezentował konserwatyzm oświecony, co oczywiście nie oznaczało, że był postępowy społecznie. Przede wszystkim, nie tylko uczył myśleć nowocześnie, ale też uczył myśleć politycznie, co Polakom na ogół niezbyt często się udawało” – pisał po latach jeden z jego redaktorów Edmund Moszyński. „Czas” wyróżniał się też wysokim poziomem redakcyjnym. Odznaczał się dobrą jakością artykułów, świetną publicystyką, licznymi wiadomościami krajowymi i zagranicznymi, dodatkami tematycznymi (prócz literackiego były też przemysłowy, prawniczy i rolniczy; później tradycję dodatków przejmą z „Czasu” „Ikac” i „Dziennik Polski”), a także polemicznym charakterem dyskusji z przeciwnikami. Gazeta unikała tematów sensacyjnych, skupiając się na polityce, literaturze i sztuce oraz gospodarce.Na NW karon: „POLSKA ¦ podczas trzech rozgiorow„, legenda pod tytółem, skala 1:10000000; podziałka liniowa kilometrowa. Na S legenda podzialu administracyjnego: „PODZIAŁ TERYTORIALNY POLSKI (r. 1770) ¦ obszar: 13,300 mil geogr. kwadr. = 732,643 Km. kwadr….”.Na SE pod ramka tekst: „Litogr. A. Jurczykiewicza w Krakowie„, na N między ramkami: „Wschodniej dlugosci od FERRO”. Na pdwrocie okladka: „WALERYAN HECK ¦ MAPA HISTORYCZNA ¦ POLSKI. ¦ Wydanie drugie Cena 1 korona. ¦ KRAKÓW. ¦ glowny sklad w ksiegarni Kubaczki & Langa w Bialy.”, ołówkiem: „Ludwik ¦ 1370-1380 1 Litewsko-ruskie ¦ przymorze ¦ 1386-1418 ¦ Jadwiga 1384-1386 Andegawen”.

Rzeźba: kreski Lehmana
Osiedla: 3-st. kółka
Hydrografia: rzeki, jeziora, bagna
Nazewnictwo: makroregiony, hydrografia, państwa, prowincje, 3-st. osiedla
Współrzędne geograficzne: opisane między ramkami co 2°, graficznie oznaczone w ramce wewnętrznej co 24′.
Ramka: zwykła
Format:  r: 404×455, a: 477×514

Kolekcja: Tadeusz Szmitkowski

Nr katalogu CRP: 00329-36824

ⓒ Piotr Maria Mojski (B. de Weydenthal)