86. Auctior et Corrector Tabula Chorographica ¦ REGNI POLONIÆ, ¦ Vicina-rumque Regionum, ubi itinera, quae Seren . ¦ Rex Sueciæ ¦ CAROLUS GU-STAVUS ¦ una cum Exercitibus suis ab initio usque ad sinem bellisecit, ¦ numme-ris denotantur, per supr. Castr. Metat. loc. E. J. Dahlberg. ¦ Stationes et loca ubi Se-reniss. Rex ipsem et fuit Corona indicantur; ¦ reliqua Vero itinera per Ejusdem Generales Fuere consecta.
Dahlberg[h] (Dalberck) Count Erik Jöhson (1625-1703)
Cordier Louis (Ludovicus) (1661-1675)
Mercator (Kremer, Cramer) Gerard (Gerhard) (1512-1594)
Puffendorf Samuel (Severinas de Monzambano) (1632-1694)
Rigelius (Rigels) Christoph (1678-1714)
Skala 1:2000000; skala przybliżona, podziałka liniowa: „Milliaria Polonica communia„.
Miedzioryt czarno-biały, mapa historyczna.
De Rebus a Carlo Gustavo SueciæRege Gestis Commentariorum Libri septem elegantissimis tabulis aeneis exornati. Cum triplici indice. Norimbergæ: Sumptibus Christophori Riegeli literis Knorzianis 1696, Tractatus praecipui, dedykacja: Carlo XI, Suecor., Gothor., Vandalorumq., Regi.- Vidula L. B. a Pufendorf, Berolini, 15 November 1696, Praesatio Godefredi Thomasil.- Samuelis Liberi Baronis de Pufendorf.
Mapa ze słynnego dzieła historyka niemieckiego Samuela Puffendorfa, opracowana przez E. J. Dahlberga, architekta i rysownika w służbie króla szwedzkiego Karola Gustawa, rytowana przez Louisa Cordiera około roku 1670, pochodzi z okresu II wojny północnej. Dzieło Puffendorfa wydał Christoph Riegel w 1696 r. w Norymberdze. Baron Samuel von Pufendorf (8 stycznia 1632 – 13 października 1694) był niemieckim prawnikiem, filozofem politycznym, ekonomistą i historykiem. Urodził się jako Samuel Pufendorf i został nobilitowany w 1684; został mianowany baronem przez Karola XI Szwecji na kilka miesięcy przed śmiercią w wieku 62 lat. Wśród jego osiągnięć znajdują się jego komentarze i rewizje teorii prawa naturalnego Thomasa Hobbesa i Hugo Grocjusza. Jego koncepcje polityczne są częścią kulturowego tła rewolucji amerykańskiej. Pufendorf jest postrzegany jako ważny prekursor oświecenia w Niemczech. Był zaangażowany w ciągłe kłótnie ze środowiskami duchownymi i często musiał bronić się przed oskarżeniami o herezję, pomimo posiadania w dużej mierze tradycyjnych chrześcijańskich poglądów na kwestie dogmatyczne i doktrynalne. Urodził się w Dorfchemnitz w elektoracie Saksonii. Jego ojciec Esaias Elias Pufendorf z Glauchau był luterańskim pastorem, a sam Samuel Pufendorf był przeznaczony do służby. Kształcił się w książęcej szkole (Fürstenschule) w Grimma, został wysłany na studia teologiczne na Uniwersytecie w Lipsku. Ta wąska i dogmatyczna nauka była dla Pufendorfa odrażająca i wkrótce porzucił ją na rzecz studiowania prawa publicznego. Całkowicie opuszczając Lipsk, Pufendorf przeniósł się na uniwersytet w Jenie, gdzie zaprzyjaźnił się z matematykiem Erhardem Weigelem, którego wpływ pomógł mu rozwinąć niezwykłą niezależność charakteru. Pod wpływem Weigela zaczął czytać Hugo Grotiusa, Thomasa Hobbesa i René Descartesa. Pufendorf opuścił Jenę w 1658 roku jako Magister i został wychowawcą w rodzinie Petera Juliusa Coyeta, jednego z rezydujących ministrów króla Szwecji Karola X Gustawa, w Kopenhadze z pomocą swojego brata Esaiasa [de], dyplomaty szwedzkiego usługa. W tym czasie Karol próbował narzucić Danii niechciany sojusz. W środku negocjacji rozpoczął działania wojenne, a Duńczycy z gniewem zwrócili się przeciwko swoim wysłannikom. Coyetowi udało się uciec, ale drugi minister, Steno Bielke, i reszta personelu zostali aresztowani i wtrąceni do więzienia. Pufendorf podzielił to nieszczęście i był przetrzymywany w niewoli przez osiem miesięcy. Zajmował się medytacją nad tym, co przeczytał w dziełach Hugo Grocjusza i Thomasa Hobbesa, i mentalnie skonstruował system uniwersalnego prawa. Pod koniec niewoli towarzyszył swoim uczniom, synom Coyeta, na Uniwersytecie w Lejdzie. W Lejdzie pozwolono mu opublikować w 1661 r. Owoce swoich przemyśleń pod tytułem duetu Elementa jurisprudentiae universalis libri. Praca została zadedykowana Charlesowi Louisowi, elektorowi palatynowi, który stworzył dla Pufendorfa nową katedrę na Uniwersytecie w Heidelbergu, katedrę prawa przyrody i narodów. Ta profesura była pierwszą tego typu profesurą na świecie. Pufendorf poślubił Katharinę Elisabeth von Palthen w 1665 r., Wdowę po koleżance. W 1667 r. Napisał za
zgodą elektora palatyna traktat De statu imperii germanici liber unu („O obecnym stanie Cesarstwa Niemieckiego”). Wydany pod pseudonimem w Genewie w 1667 roku, miał być skierowany przez dżentelmena z Werony, Severinusa de Monzambano, do jego brata Laeliusa. Broszura wywołała sensację. Jej autor bezpośrednio zakwestionował organizację Świętego Cesarstwa Rzymskiego, z całą mocą potępił wady domu austriackiego i z zapałem zaatakował politykę kościelnych książąt. Przed Pufendorf Bogisław Philipp von Chemnitz [de], publicysta i żołnierz, napisał pod pseudonimem „Hippolytus a Lapide”, De ration status in imperio nostro romano-germanico. Chemnitz, niechętny, jak Pufendorf, austriackiemu rodowi Habsburgów, posunął się nawet do tego, by zaapelować do Francji i Szwecji. Wręcz przeciwnie, Pufendorf odrzucił wszelkie idee zagranicznej interwencji i opowiedział się za inicjatywą narodową. Kiedy Pufendorf zaczął krytykować nowy podatek od oficjalnych dokumentów, nie dostał katedry prawa i musiał opuścić Heidelberg w 1668 roku. Szanse na awans były niewielkie w Niemczech, które wciąż cierpiały z powodu zniszczeń wojny trzydziestoletniej (1618-1648), więc Pufendorf wyjechał do Szwecji, gdzie w tym roku został powołany na Uniwersytet w Lund. Jego pobyt tam był owocny. W 1672 r. Pojawił się De iure natura et gentium. Ta praca opierała się głównie na teoriach Grocjusza i wielu pomysłach Hobbesa, dodając do nich własne pomysły Pufendorfa dotyczące rozwijania prawa narodów. Pufendorf twierdzi, że prawo naturalne nie wykracza poza granice tego życia i reguluje jedynie akty zewnętrzne. Podważa też hobbesowską tezę o stanie natury, który jest stanem wojny lub konfliktu. Również dla Pufendorf istnieje stan natury, ale jest to stan pokoju. Ten naturalny spokój jest jednak słaby i niepewny. W kategoriach prawa publicznego, które uznaje państwo (civitas) za osobę moralną (persona moralis), Pufendorf argumentuje, że wola państwa nie jest jednak niczym więcej niż sumą indywidualnych woli, które są z nią powiązane; stąd też państwo musi podporządkować się dyscyplinie niezbędnej dla bezpieczeństwa ludzi. To „poddanie się”, rozumiane jako posłuszeństwo i wzajemny szacunek, jest dla Pufendorfa podstawowym prawem rozumu, które jest podstawą prawa naturalnego. Dodaje, że prawo międzynarodowe nie powinno ograniczać się ani ograniczać tylko do narodów chrześcijańskich, ale musi tworzyć wspólną więź między wszystkimi narodami, ponieważ wszystkie narody są częścią ludzkości. John Locke, Jean-Jacques Rousseau i Denis Diderot zalecali włączenie Pufendorfa do programów nauczania prawa, a on wywarł ogromny wpływ na Blackstone i Montesquieu. Spory Pufendorfa z Leibnizem osłabiły jego reputację. Pufendorf i Leibniz podzielali wiele poglądów teologicznych, ale różnili się pod względem podstaw filozoficznych, przy czym Pufendorf skłaniał się ku biblijnemu fundamentalizmowi. To właśnie na temat broszury Severinusa de Monzambano rozpoczęła się ich kłótnia. Leibniz odrzucił go kiedyś jako „Vir parum jurisconsultus, minime filozofus” („Człowiek, który jest małym prawnikiem i bardzo małym filozofem”).Na E przy kartuszu scena batalistyczna, kartusz tytułowy z herbami Polski i Litwy. Sygnatury z kolorami, punkty postoju armii Karola Gustawa, treść mapy znacznie bogatsza na północy niż w centrum i na południu, wzbogacona herbami polskich województw oraz herbami Polski i Litwy. Na SE w treści napis: „L. Cordier sculp.„. W zbiorze Cartographia Rappersviliana znajdują się trzy kompletne wydania dzieła Puffendorfa z kompletem map i rycin. Na odwrocie na NW ołówkiem: „b 175 -„, na SE: „450,-„
Rzeźba: kopczyki, kreski
Osiedla: sygnatura, plany
Hydrografia: rzeki, jeziora, bagna
Komunikacja: marszruty armii K. Gustawa
Nazewnictwo: regiony, mikroregiony, hydrografia, województwa, państwa
Współrzędne geograficzne: opisane tylko na W i E co 1°, podział graficzny co 10′ w ramce wewnętrznej.
Ramka: zewnętrzna ozdobna, wewntrzne tylko na W i E
Format: r: 288×376, p: 295×380, a: 363×430
Kolekcja: Muzeum Polskie w Rapperswilu
Nr katalogu CRP: 00762-11986
ⓒ Piotr Maria Mojski (B. de Weydenthal)