8. [THE] [ENGLISH] [ATLAS.] POLAND

8.

[T H E]

[E N G L I S H]

[A   T   L   A   S.]

Artystycznie kolorowana pierwsza strona The English Atlas Mojżesza Pitta z kolekcji British Library

P  O  L  A  N  D

Prawdopodobnie fragment drugiego wydania atlasu M. Pitta opisujący ziemie polskie. Autorem tekstu jest Johannes Janssonius. Atlas angielski. Moses Pitt (1632-1696) Moses Pitt, londyński wydawca map i księgarz, zaplanował 12-tomowy atlas świata oparty na Atlasie Maior Janssoniusa. Wszedł w spółkę z Johannem van Waesbergenem, jednym ze spadkobierców Johannesa Janssoniusa, oraz Stevenem Swartem. Obaj wydawcy mieli wersje z własnym nadrukiem. Wydano tylko cztery tomy. Przedsięwzięcie go zrujnowało, a za długi trafił do więzienia na dwa lata. Mapy są na ogół drukowane z przerobionych tablic Janssoniusa. Dodano odcisk Janssoniusa van Waesbergena i Pitta oraz dla ułatwienia wyszukiwania miejsc z indeksem dodano siatkę równoleżników i południków. Najprawdopodobniej mapy zostały wydrukowane w Amsterdamie i wysłane do Oksfordu w celu oprawy z tekstem.Tom I. Zawiera opis miejsc położonych obok bieguna północnego, a także Moskwy, Polski, Szwecji, Danii i ich kilku terytoriów zależnych. Z ogólnym wprowadzeniem do geografii i dużym indeksem zawierającym długości i szerokości geograficzne wszystkich poszczególnych miejsc… Tylko tom I. Oxford (wydrukowano w Theatre, dla Mosesa Pitta w Angel w St. Pauls-Church-Yard, Londyn) 1680. Duże folio (objętość ok. 600 x 370 mm). Ręcznie grawerowany tytuł (wewnętrzne marginesy wzmocnione), ręcznie grawerowany portret Karola II (luzem), 24 dwustronicowe grawerowane mapy, z czego 12 ręcznie kolorowanych (niekompletne, z 44, 1 luźny, niektóre brązowiejące, niektóre zabrudzone) i plamami, przeważnie do marginesów, nieliczne naddarcia i poprawki marginalne, niektóre z zagięciami; tekst nieznaczny pofałdowany, ok. 10 stron z mocniejszymi plamami). Tytuł drukowany w kolorze czerwono-czarnym z ręcznie kolorowaną winietą Oxfordu (trochę plam, rozdarcie nie mające wpływu na tekst), Kierunek do introligatora luzem. Współczesna oprawa welinowa zdobiona złoceniami, tytuł na grzbiecie „Tom I”, przewiązania z zielonego jedwabiu, brak jednego, częściowo wytarte i zabrudzone, deski częściowo wypaczone, pierwsza wolna wyklejka luźna. Z poł. XIX w. ekslibrisem herbowym Jamesa Huntera z Hafton po wewnętrznej stronie górnej deski. Shirley, T. PITT-1a. Nie kompletny. Tylko pierwszy tom z czterech Atlasu angielskiego Mosesa Pitta (1680-83) z 24 z 44 map. Kolorowe mapy we współczesnych kolorach. Z jedną mapą świata (Orbis terrarum), biegunem północnym, Europą, kilkoma mapami Rosji (5), mapą Ukrainy, Polski, Litwy, Inflant, Niemiec (3), Skandynawii, Finlandii, Danii (4) i płytą Maniery Lapończyków. Tytuł rytowany przez J van Mannikhuysena wg L. Webbersa, rytowany portret R. White’a. Johannesa Willemsza. Munnickhuysen lub van Munnickhuysen (1654 lub 1655 – 1701 – 1721) był holenderskim rytownikiem i drukarzem Złotego Wieku. Urodzony w prowincji Fryzja, sztuki grawerowania nauczył się od Abrahama Blotelinga. W 1672 towarzyszył temu ostatniemu do Londynu. W 1701 roku udokumentowana jest jego obecność w Amsterdamie. Poświęcił się głównie tworzeniu portretów. Wśród jego najważniejszych dzieł wymieniamy portrety Hendrika Dirksena Spieghela, burmistrza Amsterdamu (z obrazu Michiela van Limburga), Franciscusa Burmana autorstwa Crijna van der Maesa, admirała Cornelisa Trompa autorstwa Davida van der Plasa, Anny Marii van Schurmana, Pietera van Staverena Willema van Mierisa oraz Jesień i zima Gérarda de Lairesse. Ponadto wykonywał ilustracje książkowe, m.in. do Titi Livii historiarum quod extat. Stosował również technikę czarnoskórego. Na jego styl wpłynął Zacharias Blijhooft. Stron tekstu: 12 (40-52), format: 530×307, brak okładki.

Kolekcja:          Roman Umiastowski

Nr katalogu CRP: 00720/5130

ⓒ Piotr Maria Mojski (B. de Weydenthal)