8. SILESIÆ ¦ DUCATUS ¦ NOVA…

8. SILESIÆ ¦ DUCATUS ¦ NOVA et Accurata ¦ Descriptio

8.	SILESIÆ ¦ DUCATUS ¦ NOVA et Accurata ¦ Descriptio
Amsterdam 1638

Mercator (Kremer, Cramer) Gerard (Gerhard) (1512-1594)
Janssonius (Jansson, Janssen, Johnson) Jan (Johannes, Joan) (1588-1664)
Hondius Henricus (Henry, Henricum, Hendrick) (1597-1651)

00701-05111-b 00701-05111-a

Skala 1:600000; skala przybliżona, podziałka liniowa: „Scala Milliarium

Miedzioryt kolorowany, mapa przeglądowa.

Gerardi Mercatoris et Judoci Hondii Atlas Novus sive Descriptio Geographica totus orbis Terrarum…. VolI-III. Amstelodami 1638 apud Joannem Janssonium et Henricum Hondium.

Przeróbka mapy Śląska G. Mercatora opracowana przez J. Janssona i zamieszczona w Atlas Novus… G. Mercatora wydanym w Amsterdamie przez J. Janssona i H. Hondiusza. Johannes Janssonius (Jan Jansz.; Wymieniany również jako Ioannis, Io (h) annem; Ianssonii, Ianßonium lub Joannem Janssonium (Juniorem), itp.) (Arnhem, 1588 – Amsterdam, lipiec 1664) był holenderskim kartografem, drukarzem i wydawcą. Janssonius urodził się w Arnhem jako syn Jana Jansza, tam drukarza i wydawcy. W młodym wieku przeniósł się do Amsterdamu, ówczesnego centrum druku i handlu mapami. W 1612 roku poślubił Elisabeth Hondius, córkę Jodokusa Hondiusa. Elisabeth zmarła w 1627 roku, a Janssonius ożenił się ponownie z Elisabeth Carlier w 1629 roku. Poszedł do pracy dla swojego teścia, a po jego śmierci kontynuował wydawnictwo razem z Henricusem Hondiusem (synem). Zostało to rozwinięte w jednym z największych w tamtych czasach. Były oddziały m.in. w Berlinie, Frankfurcie, Genewie, Lyonie i Sztokholmie. Pod kierownictwem Janssoniusa Atlas Mercator-Hondius został rozszerzony i opublikowany jako Atlas Novus. To, początkowo jednotomowe wydanie, stało się wkrótce atlasem wielotomowym, uzupełnianym na życzenie o mapy morskie i / lub mapy nieba. Były wydania w języku niderlandzkim, francuskim, hiszpańskim i łacińskim. Podobnie jak współcześni Janssonius korzystał również z istniejących blach miedzianych, m.in. z ksiąg miejskich Braun & Hogenberg oraz Description de touts les Pays Bas (Opis wszystkich ziem dolnych) Lodovico Guicciardiniego – (wydanie Cornelisa Claesza) z 1609 r. Choć Janssonius był często oskarżany o kopiowanie prac przez Willema Blaeu, to należy zaznaczyć, że mapy Janssonius pojawiły się również

Henricus Hondius

wcześniej na rynku. Po śmierci Janssoniusa działalność kontynuował jego zięć Johannes (Jan) van Waesbergen, który poślubił swoją córkę Elisabeth Janssonius (1615-1681). Wiele płyt miedzianych z ksiąg miejskich było używanych (niekiedy nieco zmodyfikowanych) przez Frederika de Wita. Budynek przy placu Dam został wynajęty Gerardowi Valckowi;  w 1694 r.  kupił też szereg płyt drukarskich.  Wielu drukarzy, wydawców i kartografów było wtedy spokrewnionych: Johannes Janssonius był zięciem Jodocus Hondius, który z kolei był szwagrem Pietera van den Keere. Ten Pieter był ponownie przyrodnim bratem Petrusa Bertiusa. Jan Jansz, ojciec Johannesa Janssoniusa, był drukarzem i wydawcą w Arnhem; jego córka Catharina, siostra Johannesa, wyszła później za mąż za drukarza Jacoba van Biesena, który kontynuował rodzinny interes w Arnhem. Elisabeth Janssonius (1615-1681), córka Johannesa Janssoniusa, wyszła za mąż za Johannesa van Waesberghe (1616-ok. 1681), potomka wywodzącej się z Antwerpii rodziny drukarskiej Van Waesberghe. Catharina van Waesbergen była żoną Abrahama Elseviera. Marguerite van Waesbergen była matką Andriesa van Hoogenhuysena. Na SE w treści legenda 4-stopniowa osiedli: „Oppida, Monasteria, Arces, Pagos, }notat.„, Kartusz skalowy z wizerunkiem cyrkla i napis: „Joannes Janßonius Excu.„, Na NE numer strony: „42„.Opisane strony świata: SEPTENTRIO, MERIDIES, ORIENS, OCCIDENS. Na odwrocie na SE ołówkiem: „Jansson ¦ Ducatus Silesiae„.

Znak wodny: IP
Rzeźba: kopczyki
Osiedla: 4-st. sygnatura, kółka
Hydrografia: rzeki
Nazewnictwo: hydrografia, księstwa, prowincje, 2-st. osiedla
Współrzędne geograficzne: opisane między ramkami co 1°, oznaczone graficznie w ramce wewnętrznej co 4′.
Ramka: zwykła, kolorowana
Format: r: 386×501, p: 392×506, a: 532×620

Kolekcja: Roman Umiastowski

Nr katalogu CRP: 00701/05111

ⓒ Piotr Maria Mojski (B. de Weydenthal)