6. Von dem Teutschen Landt.Mcxxxvii ¦¦…

tytuł strony:

Von dem Teutschen Landt.Mcxxxvii

tytuł mapy:

Von dem Preussen Landt so etwan under dem Teut:¦schen Orden gewesen/jetzt aber ist es zu einrm Herzogthumb ¦ gemacht. Cap. cccclvvviv.

Skala 1:3700000; skala przybliżona

Drzeworyt, mapa przeglądowa.

Cosmographey das ist Beschreibung aller Länder… das gantzen Erdbodens… durch Sebastian Münster… verfasset… Basel 1598 gedruckt durch Sebastianum Henricpetri.

Kata z dzieła Cosmographia… S. Münstera zawierająca mapkę Prus Wschodnich wykonana przez autora w orientacji wschodniej. S. Münster niemiecki kosmograf i scholastyk, spadkobierca płyt Etzlauba, wydał własną wersję Geografii Ptolemeusza, jednak największym jego dziełem stała się wydana po raz pierwszy w 1544 roku Cosmographia…. Heinrich Petri (* 1508 w Bazylei, † 24 kwietnia 1579 w Bazylei) był szwajcarskim drukarzem i założycielem drukarni „Officina Henricpetrina”. Heinrich Petri był najmłodszym synem drukarza z Bazylei, Adama Petri. Od semestru zimowego 1523/1524 studiował na wydziale artystycznym w Wittenberdze. Kiedy jego ojciec zachorował jesienią 1527 roku, a następnie zmarł, wrócił do Bazylei bez dyplomu i przejął rodzinny interes. Jego pierwszy wydruk jest datowany na marzec 1528 r. (Sedulius Scotus: In omnes epistolas Pauli collectaneum). Petri poślubił byłą zakonnicę Dorotheę Hütschy w roku reformacji bazylejskiej w 1529 r., A kiedy zmarła na zarazę, Barbarę Brand, wdowę po 1564 Drukarz Hieronymus Froben. Jako radny Heinrich Petri był członkiem kolegiów ds. Kościelnych i uniwersytetu. W 1556 roku został pasowany na rycerza przez cesarza Karola V. Od 1565 roku zaczął nazywać swoją firmę Officina Henricpetrina, a jego synowie i ich potomkowie przyjęli wówczas nazwisko Henricpetri. Od 1569 r. W biurze pracowali synowie Sebastian i Sykstus Henricpetri, który prowadził po śmierci ojca. Heinrich Petri wyprodukował około 500 odbitek. Po tym, jak jego matka poślubiła Sebastiana Münstera około 1529/1530 r., Był w stanie opublikować prace tego uczonego, który działał głównie jako hebrajista i kosmograf, w tym cały hebrajski Stary Testament, drukowany równolegle z nowym tłumaczeniem Geographia of Ptolemeusz i Cosmographia w coraz większej liczbie wydań. To uczyniło go najważniejszym drukarzem hebrajskich książek i map geograficznych tamtych czasów. Innymi ważnymi punktami były leksykony i dzieła Gerolamo Cardano. Należy również wspomnieć o drugiej edycji głównej pracy Kopernika. Jako ilustrator zatrudniał m.in. Conrad Schnitt i Hans Rudolf Manuel Deutsch. Znak drukarza Heinrich Petris przedstawia w kilku wariantach kamień,

który młotkiem odrywa z chmur (oznacza to słowo Boże) lub z którego młotkiem rozpala się płomienie. Sebastian Münster (20 stycznia 1488 – 26 maja 1552) był niemieckim kartografem, kosmografem i badaczem chrześcijańskiego hebrajisty. Jego dzieło, Cosmographia z 1544 roku, było najwcześniejszym niemieckim opisem świata. Urodził się w Ingelheim, niedaleko Moguncji, jako syn Andreasa Münstera. Jego rodzice i inni przodkowie byli rolnikami. W 1505 wstąpił do zakonu franciszkanów. Cztery lata później wstąpił do klasztoru, gdzie przez pięć lat był uczniem Konrada Pelikana. Münster ukończył studia na Uniwersytecie w Tybindze w 1518 r. Jego doradcą w zakresie dyplomu był Johannes Stöffler. Opuścił franciszkanów dla Kościoła luterańskiego, aby przyjąć nominację na zdominowany przez Kościół Reformowany Uniwersytet w Bazylei w 1529 r. Od dawna interesował się luteranami, a podczas niemieckiej wojny chłopskiej jako mnich miał był wielokrotnie atakowany. Profesor języka hebrajskiego i uczeń Eliasa Levity zredagował Biblię hebrajską (2 tomy fol., Bazylea, 1534–1535), której towarzyszyło łacińskie tłumaczenie i duża liczba adnotacji. Był pierwszym Niemcem, który wydał Biblię hebrajską. Opublikował więcej niż jedną gramatykę hebrajską i jako pierwszy przygotował Grammatica Chaldaica (Bazylea, 1527). Jego prace leksykograficzne obejmo wały Dictionarium Chaldaicum (1527) oraz trójjęzyczny Dictionarium dla łaciny, greki i hebrajskiego w 1530 roku. Wydał Mappa Europae (mapa Europy) w 1536 roku. W 1537 opublikował hebrajską Ewangelię Mateusza, którą miał uzyskane od hiszpańskich Żydów, których nawrócił. W 1540 r. Wydał łacińskie wydanie ptolemeusza Geographia z ilustracjami. Wydanie z 1550 roku zawiera miasta, portrety i kostiumy. Te wydania, wydane w Niemczech, są najbardziej cenione w tej pracy. Inne pisma, które nastąpiły później, to Horologiographia (traktat o wybieraniu numerów – budowa zegarów słonecznych, Bazylea, 1531) i Organum Uranicum (traktat o ruchach planet, 1536). Jego Cosmographia z 1544 roku była najwcześniejszym niemieckojęzycznym opisem świata. Miał liczne wydania w różnych językach, w tym po łacinie, francusku, włosku, angielsku, a nawet czesku. Cosmographia była jednym z najbardziej udanych i popularnych dzieł XVI wieku. Przeszedł przez 24 wydania w ciągu 100 lat. Sukces ten zawdzięczamy fascynującym drzeworytom (niektóre autorstwa Hansa Holbeina Młodszego, Urs Grafa, Hansa Rudolpha Manuela Deutscha i Davida Kandela), a także pierwszej, która wprowadziła „oddzielne mapy dla każdego z czterech znanych wówczas kontynentów – Ameryki , Afryka, Azja i Europa ”. Było to najważniejsze w odrodzeniu geografii w XVI-wiecznej Europie. Ostatnie wydanie niemieckie ukazało się w 1628 roku, długo po jego śmierci. Münster był również znany jako tłumacz Biblii hebrajskiej (Hebraica Biblia). Jego wydanie ukazało się w dwóch tomach (1546) w Bazylei. Pierwszy tom zawiera Księgę Rodzaju-2 Królów, zgodnie z porządkiem kodeksów masoreckich. Drugi tom zawiera The Prophets (Major and Minor), The Psalms, Job, Proverb, Daniel, Chronicles, and the Five Scrolls (The Song of Songs, Ruth, Lamentations, Ecclesiastes and Esther). Zmarł w Bazylei na zarazę w 1552 roku. Na jego nagrobku nazwał go Ezdrasz i Strabon Niemców.W treści mapy wizerunki wilka, kozła i niedźwiedzia, na bałtyku wizerunek statku. Na S pod tekstem: „JJii”, ołówkiem na NW: „Münster„, na SW „Pomorze”. Na odwrocie tytuł strony: „McxxxviiDas Dritte Buch„, tytuł akapitu w środku strony: „Wie under Keyser Fridrichen dem 2. das Ungläu:¦big Landt ist bestritten worden. ¦ Cap. ccccvc.”.

Rzeźba: kopczyki
Osiedla: sygnatura
Hydrografia: rzeki, jeziora
Nazewnictwo: hydrografia, państwa, prowincje, osiedla
Ramka: pojedyncza
Format: r: 95×133, p: ?, a: 307×176

Kolekcja: Roman Umiastowski

Nr katalogu CRP: 00492/11826

ⓒ Piotr Maria Mojski (B. de Weydenthal)