3. REGNI POLONIÆ REGIONVMQVE

REGNI

POLONIÆ

REGIONVMQVE

omnium ad in

Pertinentium.

Novißima description

A M S T E L O D A M I

Apud Ægidium Ianßonium Valkenier

R  E  G  N  I

P   O   L   O   N   I   Æ,

M  A  G  N  I  Q  U  E

DUCATUS  LITUANIÆ.

Omniumque regionum juri Po-

lonico Subjectorum.

N  O  V  I  S  S  I  M  A

D E S C R I P T I O,

Urbium potissimarum icones elegantis-

simas & delinitionem  hujus Regni Geo-

graphicam oculis subjiciens

S T U D I O

A N D R E Æ   C E L L A R I I,

Gymnasii Hornani Rectore.

A M S T E L O D A M I,

Apud ÆGIDIUM JANSSONIUM

V A L C K E N I E R,

Anno 1659.

Geograficzno-historyczny opis Polski uważany w XVII wieku za jeden z najlepszych. Andreas Cellarius (Neuhausen, ok. 1595 – Hoorn, 1665) był niemieckim kosmografem. Cellarius urodził się w Neuhausen koło Wormacji (Niemcy) jako syn duchownego. Niewiele wiadomo o Cellariusie, studiował nieznany nam przedmiot na uniwersytecie w Heidelbergu, ożenił się w Amsterdamie z Katarzyną Eltmans w 1625 roku, spłodził trzech synów i córkę, napisał książkę o Polsce i otrzymywał roczną składkę w wysokości 200 guldenów.w 1637 r. rektor szkoły łacińskiej w Hoorn. Najbardziej znany jest ze swojego atlasu nieba Harmonia Macrocosmica, opublikowanego przez Johannesa Janssoniusa w Amsterdamie w 1660 roku, zawierającego 29 pięknych rycin, na których przedstawione są konstelacje i różne systemy świata. Zarówno heliocentryczna teoria Kopernika, jak i (przejściowa) teoria Tycho Brahe oraz stary światopogląd Ptolemeusza są porównywane obok siebie. W atlasie pojawiają się portrety heliocentrycznych uczonych Arystarcha z Samos i Kopernika obok światopoglądu teologów konserwatywnych, potwierdzonego przez Biblię, w którym Słońce krąży wokół Ziemi po idealnym okręgu. W ten sposób księga ta mogłaby znaleźć się również w bibliotekach katolickich, ponieważ Kościół rzymskokatolicki nadal utrzymywał średniowieczne i starożytne sfery planetarne Ptolemeusza. Inne modele zostały uznane za heretyckie w oczach Świętej Inkwizycji. Cellarius sam nie był astronomem, a jego praca ma raczej dekoracyjne niż praktyczne znaczenie astronomiczne. Atlas nie ma systemu, który pozwoliłby astronomowi wyposażonemu w teleskop znaleźć gwiazdę. Christiaan Huygens był niezadowolony z pracy Cellariusa. Odkryty przez niego księżyc Saturna, Tytan, został pominięty, a niektóre ryciny zawierają błędy ortograficzne i zniekształcenia perspektywy. Piękne ryciny były sprzedawane oddzielnie i często łączone przez kolekcjonerów w jedną oprawę z arkuszami atlasu Joana Blaeu. W tej postaci, ale także jako osobne atlasy nieba trafiały na cały świat. Atlas Cellariusa można więc znaleźć w bibliotekach Watykanu i Topkapi w Istambule. Piękne grawerowanie nieba południowego przypomina o istnieniu niezliczonych, zapomnianych konstelacji. Późniejsze opisy południowego nieba pominęły je, połączyły lub zmieniły ich nazwy. Cellarius i jego wydawca pracowali nad drugim tomem, ale ten nigdy się nie zmaterializował z powodu śmierci Janssoniusa w 1664 roku. Mapa Królestwa Polskiego opracowana prawdopodobnie na podstawie materiałów Beauplana. Stron tekstu: 658 (wraz z indeksem), tablic: 21 (w tym 1 mapa),

Gillis Valckanier

Format: 132x80x43, oprawa: twarda – skóra

Kolekcja: Roman Umiastowski

Nr katalogu CRP: X-22/00730/03722

ⓒ Piotr Maria Mojski (B. de Weydenthal)