27. MAGNI DVCATVSS ¦ LITHUANIÆ ¦…

Skala 1:3700000; skala przybliżona, podziałki liniowe: „Milliaria Germanica 15 in uno gradu„, „Milliaria Gallica sive Horæ itineris„, „Milliaria Lithuanica 18 in uno gradu„.

Miedzioryt czarno-biały, mapa przeglądowa.

Atlas Minor Frederick de Wit. Amstelodami 1662-1688 apud Fredericum de Wit

Przeróbka mapy Litwy Tomasza Makowskiego oparta na mapie J. Blaeua zamieszczonej w Atlas Maior… Opisywana mapa pochodzi z Atlas Minor… F. de Witt’a i została przez niego wykonana. W stosunku do mapy Blaeu’a na mapie zmienione zostało parę tekstów i tytuł. F. de Witt holenderski kartograf i wydawca: „In de Calverstraet bij den Dam inde Witte Paskaert”, swoje wydawnictwo założył w 1648 roku, po czym w roku 1674 kupił kilka płyt od rodziny Blaeu’ow, które przerobił i zamieszczał wykonane z nich mapy w swoich atlasach. Frederik de Wit (urodzony Frederik Hendriksz; ok. 1629 – lipiec 1706) był holenderskim kartografem i artystą. Frederik de Wit urodził się jako Frederik Hendriksz. Urodził się w rodzinie protestanckiej około 1629 roku w Gouda, małym mieście w prowincji Holandia, jednej z siedmiu zjednoczonych prowincji Holandii. Jego ojciec Hendrik Fredericsz (1608 – 29 lipca 1668) był hechtmaeckerem (wytwórcą rękojeści noża) z Amsterdamu, a jego matka Neeltij Joosten (zm. Przed 1658) była córką kupca z Gouda. Frederik ożenił się 29 sierpnia 1661 z Marią van der Way (1632-1711), córką bogatego kupca katolickiego w Amsterdamie.  Od około 1648 r. Aż do śmierci pod koniec lipca 1706 r. De Wit mieszkał i pracował w Amsterdamie. Frederik i Maria mieli siedmioro dzieci, ale przeżył je tylko jeden Franciscus Xaverius de Wit (1666–1727). W 1648 roku, w szczytowym okresie holenderskiego złotego wieku, De Wit przeniósł się z Gouda do Amsterdamu. Już w 1654 roku otworzył drukarnię i sklep pod nazwą „De Drie Crabben” (Trzy Kraby), która była również nazwą jego domu przy Kalverstraat. W 1655 roku De Wit zmienił nazwę swojego sklepu na „Witte Pascaert” (Biała Mapa). Pod tą nazwą De Wit i jego firma stali się znani na całym świecie. Pierwsze obrazy kartograficzne, które wyrył De Wit, to plan Haarlemu datowany na 1648 r., A jakiś czas przed 1649 r. De Wit wyrył widoki miasta – mapy miast Rijsel i Doornik, które ukazały się w bogato ilustrowanej Flandria Illustrata autorstwa flamandzki historyk Antonius Sanderus. Pierwsze plansze wyryte przez De Wita zostały opublikowane w 1654 roku pod adresem „De Drie Crabben”. Pierwszą mapą, która została wygrawerowana i datowana przez De Wit, była mapa Danii: „Regni Daniæ Accuratissima delineatio Perfeckte Kaerte van 't Conjnckryck Denemarcken” w 1659 r. Jego pierwsze mapy świata, „Nova Totius Terrarum Orbis Tabula Auctore F. De Wit” (ok. 43 × 55 cm) i Nova Totius Terrarum Orbis Tabula (mapa ścienna ok. 140 × 190 cm) pojawiły się około 1660 r. Jego Atlas zaczął pojawiać się około 1662 r., a do 1671 r. zawierał od 17 do 151 map każda. W latach 90-tych XVII wieku zaczął używać nowej strony tytułowej „Atlas Maior”, ale nadal używał swojej starej strony tytułowej. Jego atlas Niderlandów opublikowany po raz pierwszy w 1667 r. Nosił nazwę Nieuw Kaertboeck van de XVII Nederlandse Provinciën i zawierał od 14 do 25 map. De Wit szybko rozszerzył swój pierwszy mały atlas folio, który zawierał głównie mapy wydrukowane z nabytych tablic, do atlasu z 27 mapami wyrytymi przez niego lub dla niego. Do 1671 roku publikował duży atlas folio zawierający aż 100 map. Mniejsze atlasy, składające się z 17, 27 lub 51 map, nadal można było kupić, a do połowy lat siedemdziesiątych XVII wieku w jego sklepie można było kupić atlas aż 151 map i map. Jego atlasy kosztują od 7 do 20 guldenów w zależności od liczby map, koloru i jakości oprawy (47 euro lub 70 do 160 euro lub 240 dolarów dzisiaj). Około 1675 roku De Wit wydał nowy atlas żeglarski. Mapy w tym atlasie zastąpiły wcześniejsze mapy z 1664 roku, które są dziś znane tylko w czterech oprawionych egzemplarzach i kilku luźnych kopiach. Nowe mapy De Wita były sprzedawane w zeszycie z wykresami i jako część jego atlasów. De Wit opublikował nie mniej niż 158 map lądowych i 43 mapy na oddzielnych arkuszach folio. W 1695 r. De Wit zaczął wydawać atlas miasta Niderlandów po tym, jak nabył dużą liczbę planów miejskich na aukcji płyt drukarskich słynnego wydawnictwa Willem Blaeu. Datowanie atlasów De Wita jest uważane za trudne, ponieważ zwykle na mapach nie odnotowano dat, a daty ich publikacji rozciągały się na wiele lat.Na E w treści przy ramce tekst: „Spectator ¦ Habes hic Magni Dvcatvs Lituaniæ, ut anti:¦quis terminis continebatur, descriptionem accu:¦ratam, minus verò regionum adjacentium: Quævis ¦ igitur loca in longitudine circino expressæ quanti:¦tati non respondere, noli mirari; iter enim obli:¦quum id facit, et inolqualitas miliarium; quæ Li:¦thvanica Polonicis, Rußica et Podolica Lith:¦vanicis ampliora sunt. ¦¦ Illustratio sinium M. D. Lithvaniæ. ¦ * Signum hoc punctis Superpositum ¦ antiquos ¦ o. hoc verò novos Lithvaniæ termi:¦nos declarat, ubi autem utrumque ¦ in iisdem punctis, ibi et recentis et ¦ antiqui limites concurrunt.„, na W przy ramce legenda osiedli:: „Signorum ¦ declaratio. ¦ Vrbs ¦ Civitas ¦ Civitas cum ¦ Palatinatu ¦ Civitas judicialis vel ¦ districtualis ubi can:¦sie nobil. disceptantur ¦ Domicilium Ducum ¦ Sedes Episc. Romani ¦ Sedes Episcopi Græco¦rum quos vulgo Wla¦dicas appellant ¦ Oppidum ¦ Pagus cum demo ¦ Nobilis. Na SE w treści „Pogoń”, herb Litwy oraz róża wiatrów, mapa wykonana w orientacji zachodniej, opisane strony świata: Occidens, Oriens, Septentrio, Meridies. Na odwrocie na NE ręcznie: „24”, na SE ołówkiem: „De Witt„.

Rzeźba: kopczyki
Osiedla: 9-st sygnatura
Hydrografia: rzeki, jeziora, bagna
Nazewnictwo: hydrografia, prowincje 2-st. osiedla
Współrzędne geograficzne: opisane między ramkami co 20′, w ramce wewnętrznej oznaczone graficznie co 2′.
Ramka: zwykła
Format: r: 445×527, p: 450×533, a: 546×658

Kolekcja: Roman Umiastowski

Nr katalogu CRP: 00663/05073

ⓒ Piotr Maria Mojski (B. de Weydenthal)